Bugun...


Atıf AKŞİT

facebook-paylas
KAMU AHLAKI VE KUL HAKKI
Tarih: 09-10-2024 15:38:00 Güncelleme: 09-10-2024 15:51:00


KAMU AHLAKI VE KUL HAKKI
 
Toplum hâlinde yaşamanın insana sağladığı birtakım haklar ve yüklediği sorumluluklar vardır.
Bu haklara saygı göstermek ve sorumlulukları yerine getirmek herkesin ortak görevidir. Hak
denilince de korunması, gözetilmesi gereken değerler, kişi ve kamu hakları akla gelmektedir. Bu
haklara riayet edildiği ve sorumluluklar yerine getirildiği oranda toplumda huzur ve barış olur.
 
Nitekim günümüzdeki huzursuzlukların, kavga ve cinayetlerin, hatta savaşların, haklara saygı
gösterilmemesinden kaynaklandığı bilinen bir gerçektir. Bunun için yüce dinimiz İslâm, ırk,
cinsiyet ve inanç ayrımı yapmaksızın bütün insanların haklarını kutsal ve dokunulmaz kabul
etmiş, bu hakların ihlâline karşı maddî ve manevî birçok müeyyide getirmiştir.
 
Kişinin en önde gelen hakkı, yaşama hakkıdır. Bu hakka karşı işlenecek tecavüzler dinimizde
büyük günahlardan sayılmıştır.
(Nisa, 4/93.)
Unutulmamalıdır ki, insanların itibarını sarsıcı,
onurunu kırıcı sözler sarf etmek veya aynı anlama gelebilecek benzeri davranışlarda bulunmak
da kişilik hakkı olduğundan kul hakkı ihlali sayılmıştır. Bu bakımdan Kur'an'ın değişik
âyetlerinde iftira, gıybet, dedi-kodu, başkalarının özel hayatlarını ve gizli hâllerini araştırmak,
kötü lakap takmak, alay etmek gibi her türlü çirkin tavır ve davranışlar yasaklanmıştır.(Hucurât;49/11-12.)
 
Yüce Rabbimiz; “Birbirinizin mallarını haksız yere yemeyin”(Bakara, 2/188.)
buyurarak,insanların ölçü ve tartıda hile, hırsızlık, emanete hıyanet, rüşvet gibi gayr-i meşru yollarla
birbirlerinin mallarını yemelerini, haklarını gasp etmelerini yasaklamıştır. Bey’i muzdar yani
darda ve zorda kalanların mallarını piyasa değerinin çok altında satın almak, fahiş (piyasa
değerinin çok aşırı üzerinde ) fiyatla mal satmak, insan sağlığına zararlı mal üretmek ve
satmak, karaborsacılık yapmak, sahte para ve altın basmak haram kılınmıştır.
 
Kul hakkı ihlâline sebep olan ve İslâm’ın yasakladığı pek çok olumsuz davranış vardır: Cana
kıymak, zina etmek, insanların namus ve şereflerine leke sürmek, yalancı şahitlik yapmak,
aldatmak, hile yapmak, borcunu zamanında ödememek, yetim hakkı yemek, sövmek, dövmek,
yaralamak, çalmak gibi tavır ve davranışlar da kul hakkı ihlalidir.Müslüman bir kimseye kâfir,
münafık, fasık ve dinsiz demek çok ağır bir vebaldir. İnsanları fuhuş, uyuşturucu, içki,
hırsızlık ve sahtekârlık vb. gibi gayr-i İslami, gayr-i ahlakı ve gayr-i insani inanç, davranış ve
yaşam tarzına yönlendirmek ve zorlamakta yine kul hakkına giren büyük günahlardandır.
 
Tabiat Allah’ın bize bir emanetidir. Havayı, suyu ve toprağı kirletmek, anız yakmak, çevreye
zehirli atıkları bırakmak, yerlere tükürmek, sigara izmariti, kuru yemiş kabuğu ve benzeri
şeyleri yerlere atmak çevre ahlakı yönünden dikkat edilmesi gereken kurallardır. Çünkü çevre
insanların eşit seviyede hak sahibi olduğu değerlerdir. Sosyal hayatımızda kimseyi rahatsız
etmeden saygılı bir yaşam tarzımız olmalıdır. Trafik kurallarına uymamak, yüksek sesle müzik
dinleyip komşuları ve çevreyi rahatsız etmek, kirli elbise ve çoraplarla camiye gitmek de birer
kul hakkı ihlalidir. Kapalı alanda toplum ve aile içinde sigara içmek,hem kendi hem de toplum
sağlığını tehlikeye atmak sağlık yönünden dikkat edilmesi gereken önemli kul hakkı ihlalleridir.
 
Sıra ile iş ve işlem yapılan yerlerde sıraya uymamak, şahsi çıkarlar uğruna kamunun haklarını ihlal etmek, kamu malını zimmetine geçirmek, devlet malına zarar vermek, devlet malını israf etmek, vergi kaçırmak, kaçak elektrik, su ve doğal gaz kullanmak, görevi kötüye kullanmak,
hırsızlık yapmak, hak etmediği şekilde komisyon almak, kamu hizmeti verirken insanlar
arasında ayırım yapmak, adam kayırmak, rüşvet alıp vermek, görev vermede, işe almada, terfi,
ödüllendirme ve cezalandırmada, ehliyet, liyakat, adalet ve hakkaniyetle davranmamak gibi
her türlü olumsuz tavır ve davranışlar gerçek bir mü’minin asla yapmaması gereken hak ihlalleridir.
 
Kul hakkı ihlali olan bazı eylemler, kopya çekmek, soru çalmak, mirasta hakkına razı
olmamak, kız çocuklarının mirastan mahrum etmek, evli olduğu halde ölen babasının maaşını
almak için boşanmak, ihtiyacı olmadığı halde dilenip, resmi ve özel yerlerden yardım almak,
tescilli, markaları izinsiz taklit edip kullanmak, sigortasız işçi çalıştırıp, çalıştırdığı kişinin
ücretini tam vermemek, aldığı ücretin, maaşın hakkını vermeyip eksik iş ve hizmet yapmak
karşılaştığımız kul hakkı ihlallerdir. Zekât vermemek fakirin hakkını gasbetmek olduğundan en
ağır kul hakkı ihlalidir.
 
Babaların imkânı olup, herhangi bir mazereti ve rahatsızlığı olmadığı halde ailesinin geçimini
sağlamaması, onları ihmal edip, başkalarına muhtaç bırakması ailesine karşı bir haksızlıktır.
Aynı durum ebeveynlerini ihmal eden çocuklar içinde geçerlidir. Başkalarına ait mahrem
bilgilerin ifşa edilmesi, başkalarına ait özel eşyaların, evin, arazinin izinsiz kullanılması, hayvan
otlatılması, sosyal medyanın gereksiz, lüzumsuz, nezaketsiz, art niyetli, kötü amaçlı sorumsuzca
kullanılması, asılsız haberlerin te’yit edilmeden paylaşılması, insanların manevi şahsiyetlerini
zarar verilmesi, rencide edilmesi, insanların manevi değerlerini aşağılamak, dinin ruhsat
vermediği boşanmalar güncel kul hakkı ihlali örneklerindendir. Kul hakkı ile örnekleri daha da
çoğaltabiliriz. Bunlar sadece yaygın olup ilk akla gelenlerdir. Burada yazamadığımız birçok
ihlallerin varlığı herkesin malumlarıdır.
 
Bütün günahları affedilen şehitler bile kul hakkından hesaba çekilecektir.
 
Ayrıca, hayvanların da üzerimizde hakları olduğunu ve bu konudaki ihlallerimizden de sorumlu
tutulacağımızı unutmayalım.
 
Dünya hayatımızı perişan etmemek, hiçbir ayrıcalığın söz konusu olmayacağı, haklı ve haksızın
mutlaka ortaya çıkarılacağı hesap gününde mahcup olmamak için, kul ve kamu hakları
konusunda son derece duyarlı olalım. Herkesin hak ve hukukuna saygı gösterelim. Kul hakkıyla
Allah’ın huzuruna çıkmaktan sakınalım. Kul hakkını, hak sahibi bağışlamadıkça Allah’ın
bağışlamayacağını bilelim.
 
Sevgili Peygamberimizin şu hadisi-i şerifine kulak verelim:
 
“Kişi namaz, oruç, zekât gibi ibadetlerini eda etmiş olarak Allah’ın huzuruna gelir. Bununla
beraber; kimine sövmüş, kiminin kanını akıtmış, kiminin malını yemiş, kimine de iftira
etmiştir. Bu durum karşısında onun ibadetlerinden elde ettiği sevaplar kendisinden alınarak
hak sahiplerine dağıtılır. Eğer ibadetleri ve iyilikleri, ihlâl ettiği kul haklarını ödemeye
yetmezse, hak sahiplerinin günahlarından alınıp kendisinin günahlarına eklenir. Böylece
sevapları gitmiş, günahları artmış, neticede iflas etmiş olarak cehenneme gönderilir.”( Müslim,Birr, 59-60 )
 
Yazımızı bir dua ile bitirelim.“Allahım senin herhangi bir kuluna hatta bitkilere, hayvanlara
çevreye bilerek veya bilmeyerek zarar vermekten, haksızlık etmekten ve onlar tarafından
haksızlığa ve zarara uğratılmaktan sen beni ailemi akrabalarımı ve tüm mümin kardeşlerimi
muhafaza eyle.” Âmin
 
ATIF AKŞİT
KOZAKLI İLÇE MÜFTÜSÜ
 
BİR SORU BİR CEVAP;
 
Kul Hakkı Yemenin Hükmü Nedir? Kul Hakkı Nasıl Ödenir?
 
Hz. Peygamber (s.a.s.), üzerinde kul hakkı bulunan kişilerin, hak sahibi olan mazlumlardan
helallik almalarını öğütlemiştir. Bunun yapılmaması durumunda hesap gününde haksızlık yapan
kişinin salih amellerinin, haksızlığı ölçüsünde alınarak hak sahibine verileceğini, eğer verilecek
salih amel bulunamazsa o zaman da mazlumun günahlarının zâlime yükleneceğini belirtir
(Buhârî, Mezâlim, 10). Yine Peygamberimiz (s.a.s.), imkânı olduğu halde zamanı gelmiş bir
borcu ödemeyenlerin kul hakkını ihlal ettiğini şöyle ifade eder: “Ödeme gücü olan zengin
kişinin, ödemeyi ertelemesi zulümdür.”(Buhârî, Havâle,1) Görüldüğü üzere kul hakkı, kişinin
Cennet ya da Cehennem’e gidişinde önemli ölçüde belirleyici bir rol oynamaktadır. Allah’ın
huzuruna kul hakkı ile çıkmanın, çok ağır bir vebâli vardır. Çünkü böyle bir günahın Allah
tarafından bağışlanması, hak sahibinin affetmesi şartına bağlanmıştır. Hak sahibi, hakkını
almadıkça veya bu hakkından vazgeçmedikçe, Allah kul hakkı yiyenin bu günahını
affetmemektedir. Çünkü ilâhî adalet, bunu gerektirir. Veda hutbesinde Rasûlullah (s.a.s.), “Ey
insanlar, sizin canlarınız, mallarınız, ırz ve namuslarınız, Rabbinize kavuşuncaya kadar
birbirinize haramdır (dokunulmazdır).” (Buhârî, Hac, 132) buyurmuştur.
Buna göre, gasp, hırsızlık veya izinsiz alma gibi yollarla elde edilen haram para veya mal,
sahipleri biliniyor ise kendilerine yahut mirasçılarına, bilinmiyor ise fakirlere veya hayır
kurumlarına onların namına sadaka olarak verilmelidir. Ayrıca, yapılan bu kusurlardan dolayı
da Allah’tan af ve mağfiret dilenmelidir. Mal ya da darp gibi şeylerle ilgili olmayan gıybet,
bühtan gibi hak ihlallerinde en doğrusu, hak sahibine durumu anlatıp helalleşmek olmakla
beraber, her zaman bu şartı yerine getirmek mümkün olmadığından ya da insanlar bundan
çekindiklerinden, kendi adına tövbe edip, hak sahibi namına da istiğfar etmek, dua etmek ya da
hayır hasenat yaparak sevabını ona bağışlamak, bu tür hak ihlallerine keffaret olur. (İbn
Teymiyye, el-Fetâva’l-Kübrâ, I, 113). DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI ( Din İşleri
Yüksek Kurulu Başkanlığı )


Bu yazı 1026 defa okunmuştur.

YORUMLAR
YORUM YAP | 0 Yorum



Henüz Yorum Eklenmemiştir.Bu Yazı'ya ilk yorum yapan siz olun.


FACEBOOK YORUM
Yorum

YAZARIN DİĞER YAZILARI

YAZARLAR
ÇOK OKUNAN HABERLER
SON YORUMLANANLAR
  • HABERLER
  • VİDEOLAR
HAVA DURUMU
PUAN DURUMU
Takım O G M B A Y P AV
1 Galatasaray 36 30 1 5 91 31 95 +60
2 Fenerbahçe 36 26 4 6 90 39 84 +51
3 Samsunspor 36 19 10 7 55 41 64 +14
4 Beşiktaş 36 17 8 11 59 36 62 +23
5 Başakşehir FK 36 16 14 6 60 56 54 +4
6 Eyüpspor 36 15 13 8 52 47 53 +5
7 Trabzonspor 36 13 11 12 58 45 51 +13
8 Göztepe 36 13 12 11 59 50 50 +9
9 Çaykur Rizespor 36 15 17 4 52 58 49 -6
10 Kasımpaşa 36 11 11 14 62 63 47 -1
11 Konyaspor 36 13 16 7 45 50 46 -5
12 Alanyaspor 36 12 15 9 43 50 45 -7
13 Kayserispor 36 11 13 12 45 57 45 -12
14 Gaziantep FK 36 12 15 9 45 50 45 -5
15 Antalyaspor 36 12 16 8 37 62 44 -25
16 Bodrum FK 36 9 17 10 26 43 37 -17
17 Sivasspor 36 9 19 8 44 60 35 -16
18 Hatayspor 36 6 22 8 47 74 26 -27
19 Adana Demirspor 36 3 28 5 34 92 2 -58
Takım O G M B A Y P AV
1 Kocaelispor 38 21 8 9 68 41 72 +27
2 Gençlerbirliği 38 19 8 11 57 34 68 +23
3 Fatih Karagümrük 38 19 10 9 55 36 66 +19
4 İstanbulspor 38 20 14 4 67 38 64 +29
5 Bandırmaspor 38 17 8 13 52 45 64 +7
6 Erzurumspor FK 38 19 12 7 53 31 64 +22
7 Boluspor 38 17 11 10 66 40 61 +26
8 Iğdır FK 38 16 12 10 57 33 58 +24
9 Amed SK 38 14 9 15 43 35 57 +8
10 Çorum FK 38 14 12 12 49 45 54 +4
11 Ümraniyespor 38 14 13 11 48 42 53 +6
12 Esenler Erokspor 38 13 12 13 53 50 52 +3
13 Sakaryaspor 38 13 13 12 48 54 51 -6
14 Keçiörengücü 38 14 15 9 60 53 51 +7
15 Manisa FK 38 14 18 6 50 52 48 -2
16 Pendikspor 38 13 16 9 45 51 48 -6
17 MKE Ankaragücü 38 14 18 6 49 48 48 +1
18 Şanlıurfaspor 38 11 20 7 45 55 40 -10
19 Adanaspor 38 7 22 9 32 75 30 -43
20 Yeni Malatyaspor 38 0 38 0 14 153 21 -139
Takım O G M B A Y P AV
1 Sarıyer 34 25 2 7 80 22 82 +58
2 Batman Petrolspor 34 26 6 2 64 24 80 +40
3 GMG Kastamonuspor 34 19 3 12 57 29 69 +28
4 Adana 01 Futbol Kulübü 34 19 7 8 62 30 65 +32
5 Altınordu 34 16 7 11 57 35 59 +22
6 Beykoz Anadolu 34 15 11 8 47 46 53 +1
7 İskenderunspor A.Ş. 34 13 10 11 49 38 50 +11
8 1461 Trabzon FK 34 13 13 8 44 37 47 +7
9 Fethiyespor 34 11 13 10 32 40 43 -8
10 24Erzincanspor 34 10 13 11 45 52 41 -7
11 Kırklarelispor 34 10 14 10 42 44 40 -2
12 Sincan Belediye Ankaraspor 34 10 15 9 44 40 39 +4
13 İnegölspor 34 10 13 11 42 51 38 -9
14 Kepezspor FAŞ 34 9 16 9 37 46 36 -9
15 Isparta 32 Spor 34 7 15 12 33 51 33 -18
16 Karaköprü Belediyespor 34 7 19 8 39 52 29 -13
17 Altay 34 10 20 4 33 64 25 -31
18 Hes İlaç Afyonspor 34 0 33 1 6 112 5 -106
Takım O G M B A Y P AV
1 Bursaspor 30 21 2 7 64 17 70 +47
2 Karşıyaka 30 18 6 6 56 28 60 +28
3 Muş Spor Kulübü 30 16 4 10 48 24 58 +24
4 Belediye Kütahyaspor 30 17 6 7 57 37 58 +20
5 Düzcespor 30 16 6 8 40 27 56 +13
6 Silifke Belediye Spor 30 14 9 7 51 36 49 +15
7 Anadolu Üniversitesi 30 13 9 8 39 32 47 +7
8 Artvin Hopaspor 30 10 11 9 26 30 39 -4
9 Tokat Bld Plevnespor 30 7 13 10 27 32 31 -5
10 Kahramanmaraşspor 30 8 16 6 28 39 30 -11
11 Bulvarspor 30 7 14 9 35 58 30 -23
12 Kırşehir Futbol SK 30 7 15 8 26 48 29 -22
13 Bornova 1877 30 6 14 10 36 53 28 -17
14 23 Elazığ Futbol Kulübü 30 5 14 11 18 31 26 -13
15 Kuşadasıspor 30 7 20 3 25 51 24 -26
16 Ergene Velimeşe 30 6 19 5 17 50 23 -33
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 08/08/2025 Antalyaspor vs Kasımpaşa
 08/08/2025 Çaykur Rizespor vs Göztepe
 08/08/2025 Eyüpspor vs Konyaspor
 08/08/2025 Fatih Karagümrük vs Başakşehir FK
 08/08/2025 Fenerbahçe vs Alanyaspor
 08/08/2025 Gaziantep FK vs Galatasaray
 08/08/2025 Kayserispor vs Beşiktaş
 08/08/2025 Samsunspor vs Gençlerbirliği
 08/08/2025 Trabzonspor vs Kocaelispor
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 10/08/2025 Bandırmaspor vs Sakaryaspor
 10/08/2025 Bodrum FK vs Pendikspor
 10/08/2025 Boluspor vs Van Spor FK
 10/08/2025 Çorum FK vs Amed SK
 10/08/2025 Erzurumspor FK vs Sivasspor
 10/08/2025 Esenler Erokspor vs Adana Demirspor
 10/08/2025 Hatayspor vs Keçiörengücü
 10/08/2025 Iğdır FK vs Sarıyer
 10/08/2025 İstanbulspor vs Serik Belediyespor
 10/08/2025 Ümraniyespor vs Manisa FK
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 03/05/2025 Batman Petrolspor 2 - 0 24Erzincanspor
 03/05/2025 İskenderunspor A.Ş. 0 - 1 Sarıyer
 03/05/2025 Karaköprü Belediyespor 5 - 1 Isparta 32 Spor
 03/05/2025 Beykoz Anadolu 1 - 2 GMG Kastamonuspor
 03/05/2025 Adana 01 Futbol Kulübü 4 - 2 İnegölspor
 03/05/2025 Fethiyespor 0 - 4 Sincan Belediye Ankaraspor
 03/05/2025 Altınordu 3 - 0 Afyonspor Kulübü
 03/05/2025 Altay 3 - 0 Kırklarelispor
 02/05/2025 1461 Trabzon FK 0 - 0 Kepezspor FAŞ
Tarih Ev Sahibi Sonuç Konuk Takım
 26/04/2025 Artvin Hopaspor 7 - 2 Bulvarspor
 26/04/2025 Muş Spor Kulübü 3 - 0 Anadolu Üniversitesi
 26/04/2025 23 Elazığ Futbol Kulübü 1 - 1 Kuşadasıspor
 26/04/2025 Bornova 1877 1 - 0 Kırşehir Futbol SK
 26/04/2025 Karşıyaka 2 - 0 Bursaspor
 26/04/2025 Tokat Bld Plevnespor 3 - 1 Silifke Belediye Spor
 26/04/2025 Düzcespor 2 - 2 Belediye Kütahyaspor
 26/04/2025 Ergene Velimeşe 2 - 1 Kahramanmaraşspor
ANKET
Tüm Anketler
Henüz anket oluşturulmamış.
NAMAZ VAKİTLERİ
nöbetçi eczaneler
HABER ARA
Bizi Takip Edin :
Facebook Twitter Google Youtube RSS

Kozaklı Sitemiz açıldı. Sitemizde ilçemizle ilgili haberleri, duyuruları, sorunları ve her türlü bilgiyi bulabileceksiniz. Sitemize haber ve görüşlerinizi de gönderebilirsiniz.

2025 © Duru Yazılım İnternet ve Bilişim Hizmetleri Tüm Hakları Saklıdır.
Yazılım: Haber Paketleri
YUKARI